Các loại đồ gá thông dụng
Tổng quan về đồ gá Jig – cấu tạo phân loại và tác dụng của đồ gá Jig
đồ gá là gì?
đồ gá Jig (Jig) là thiết bị không thể thiếu trong quá trình gia công cơ khí chính xác. thiết bị đồ gá đồ gá Jig giúp cố định sản phẩm để lắp ráp, kiểm tra, hàn,… sản phẩm. Ngoài ra còn giúp xác định vị trí của bản phôi so với các dụng cụ cắt để giữ chặt và đảm bảo độ chính xác khi gia công. Khi gia công lắp ghép nhiều chi tiết với nhau, cần độ chính xác cao, sử dụng các loại đồ gá giúp tăng độ chính xác khi gia công.
Công dụng của đồ gá:
Cố định các chi tiết, giúp không dịch chuyển hay xê dịch sản phẩm, đảm bảo các vị trí giữa các phôi với nhau.
Xác định vị trí, kiểm tra vị trí, kích thước,…
Tạo các chuyển động để gia công những bề mặt phức tạp.
Giảm thời gian sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm.
Giảm chi phí nhân công trong quá trình sản xuất.
Mang đến các sản phẩm có độ chính xác cao, gia công số lượng lớn.
Một đồ gá thường sẽ có cấu tạo chung như sau:
Bộ phận định vị
Bộ phần kẹp chặt
Các cơ cấu truyền lực
Các cơ cấu hướng dẫn , so dao.
Các cơ cấu quay và phân độ
Thân và đế đồ gá.
Cơ cấu định vị và kẹp chặt đồ gá Jig vào máy.
Phân loại đồ gá:
Phân loại đồ gá Jig theo công dụng: Tùy theo công dụng của đồ gá mà phân thành 3 loại:
đồ gá kiểm tra.
đồ gá Jig lắp rắp.
đồ gá Jig gia công: đồ gá phay, đồ gá Jig tiện, đồ gá Jig khoan…
Phân loại đồ gá Jig theo tính chất vạn năng:
đồ gá vạn năng: là đồ gá Jig có thể sử dụng cho nhiều loại chi tiết khác nhau. may tien đồ gá vạn năng như: êtô, vấu kẹp, bàn gá quay, đầu phân độ…
đồ gá chuyên dùng: là đồ gá Jig chỉ duy nhất sử dụng cho một loại chi tiết.
đồ gá Jig chia thành 4 loại theo nguyên tắc truyền lực kẹp
đồ gá điện từ.
đồ gá chất dẻo.
đồ gá Jig khí nén, thủy lực.
đồ gá Jig cơ khí.
Yêu cầu với các loại đồ gá điển hình
- đồ gá tiện:
Theo chức năng đồ gá Jig tiện có thể là:
Phôi có chuyển động quay (đồ gá mâm cặp, đồ gá Jig nối với trục chính của máy tiện thông qua lỗ côn của trục chính).
Phôi cố định, dao quay (đồ gá Jig lắp trên sống trượt của bàn máy tiện).
đồ gá dao (cơ cấu chép hình, cơ cấu rút dao nhanh).
đồ gá Jig lắp trên hai mũi tâm của máy tiện như trục gá.
Đối với các đồ gá Jig lắp chặt vào trục chính của máy tiện và có chuyển động quay thì khi thiết kế chú ý biện pháp bảo vệ máy, biện pháp an toàn cho công nhân. Cụ thể cần chú ý lực ly tâm, đảm bảo cân bằng động và các chi tiết của đồ gá Jig không có cạnh sắc.
Kết cấu cụ thể của đồ gá trên như sau:
đồ gá Jig nối với trục chính của máy gồm cơ cấu định vị phôi, cơ cấu kẹp chặt phôi, thân gá, bộ phận lắp với máy tiện, cơ cấu phân độ.
đồ gá Jig dao gồm bàn dao vạn năng, đầu rơvolve, bàn dao chép hình, cơ cấu rút dao nhanh khi tiện ren.
- đồ gá Jig khoan:
đồ gá Jig khoan được dùng trên máy khoan để xác định vị trí tương quan giữa phôi và dụng cụ cắt, đồng thời kẹp chặt phôi để gia công lỗ như khoan, khoét hoặc doa. Ngoài đồ gá còn có các loại dụng cụ phụ để kẹp chặt dao như mang ranh, đầu kẹp nhanh, đầu kẹp ta rô. đồ gá Jig khoan thường hạn chế cả 6 bậc tự do của chi tiết để xác định đúng lỗ tâm của chi tiết gia công.
- đồ gá phay:
Khi phay, lực cắt lớn, cắt gián đoạn nên rung động lớn, vì thế đồ gá phay phải đủ độ cứng vững. Kết cấu đồ gá phay gồm: cơ cấu định vị, cơ cấu kẹp chặt, cơ cấu so dao, cơ cấu phân độ, cơ cấu chép hình, cơ cấu gá đặt đồ gá với bàn máy (then dẫn hướng và bu lông kẹp chặt đồ gá với rãnh chữ T của bàn máy)
- đồ gá Jig mài-cà:
đồ gá Jig mài cà thường có 2 loại
Mài phẳng: chi tiết phẳng có thể gá trực tiếp trên bàn từ. Chi tiết trục, chi tiết phức tạp thì dùng đồ gá Jig đặt trên bàn từ.
Mài tròn trong: trong trường hợp này ta dùng mũi tâm kẹp tốc.
- đồ gá Jig chuốt:
Do lực chuốt lớn, chi tiết gia công được lẹp chặt nhờ lực chuốt, đồ gá Jig chuốt không cần cơ cấu kẹp chặt.
Sự định tâm và dẫn hướng đều do bộ phận dẫn hướng của dao chuốt thực hiện. Kết cấu đồ gá chuốt đơn giản, thường là một chi tiết dạng bạc, dạng bích để định vị phôi. Khi chuốt rãnh cần có cơ cấu phân độ.